To byłby dla mnie zaszczyt, gdybyś złamała mi serce.
1. Zróżnicowanie poziomu aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych Poziom aktywności zawodowej ludności wyrażają współczynniki tej aktywności obrazujące udział osób pracujących i bezrobotnych (aktywni zawodowo) w ogólnej liczbie ludności zdolnej do podjęcia pracy. Współczynniki te obliczone dla zbiorowości osób niepełnosprawnych w wieku 15 lat i więcej, na tle współczynników dla całej ludności przedstawiają się następująco: TABL. 20. WSPÓŁCZYNNIKI AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ LUDNOŚCI W WIEKU 15 LAT I WIĘCEJ WYSZCZEGÓLNIENIE Województwo pomorskie Gdańsk ludność ogółem osoby niepełnosprawne ludność ogółem osoby niepełnosprawne w odsetkach OGÓŁEM .................................. 55,0 63,2 47,7 14,8 20,7 8,8 55,4 62,6 49,2 16,9 21,8 12,7 Mężczyźni ........................................ Kobiety ............................................. Aktywność zawodowa osób niepełnosprawnych w Gdańsku jest trzykrotnie niższa niż aktywność zawodowa ludności ogółem. Współczynniki aktywności wyliczane dla mężczyzn, zarówno wśród ludności ogółem jak i niepełnosprawnych, są na wyższym poziomie niż analogiczne współczynniki dla kobiet. Udział pracujących i bezrobotnych niepełnosprawnych w ogólnej liczbie osób niepełnosprawnych w Gdańsku jest korzystniejszy niż województwie pomorskim, gdzie aktywność zawodowa badanej zbiorowości jest prawie czterokrotnie niższa niż ludności ogółem, a szczególnie niekorzystna wśród kobiet - niższa pięciokrotnie. Poziom aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych jest wyraźnie zróżnicowany według wykształcenia. Współczynnik aktywności zawodowej dla osób posiadających wykształcenie wyższe kształtuje się na poziomie 27,0%, natomiast dla niepełnosprawnych z wykształceniem podstawowym - tylko 7,5%. W województwie pomorskim najwyższy współczynnik aktywności zawodowej mają osoby niepełnosprawne z wykształceniem zasadniczym zawodowym - 24,5%, a najniższy niepełnosprawni z ukończoną szkołą podstawową -9,0%. 28 3.2. Osoby niepełnosprawne w pracy Praca ma szczególne znaczenie dla tej grupy ludności - status na rynku pracy niepełnosprawnych to określony poziom życia, ale także - co jest szczególnie wa możliwość szerszej integracji społecznej. Dla wielu osób niepełnosprawnych u< nictwo w procesie pracy jest niemożliwe ze względu na różnego rodzaju ogranie; W przypadkach, gdy jest to wskazane, niepełnosprawni powinni mieć szansę zaii nią w pracy zawodowej. Zgodnie z definicją BAEL do osób pracujących zalicza się te osoby, które w ok badania (określono tydzień kwartału): - wykonywały przez co najmniej l godzinę pracę przynoszącą zarobek lub doc tzn. były zatrudnione w charakterze pracownika najemnego, pracowały we snym (lub dzierżawionym) gospodarstwie rolnym lub prowadziły własną dzi ność gospodarczą poza rolnictwem, pomagały (bez wynagrodzenia) w prowadź rodzinnego gospodarstwa rolnego lub rodzinnej działalności gospodarczej poza nictwem, - nie wykonywały pracy (np. z powodu choroby, urlopu, itp.), ale formalnie rr pracę jako pracownicy najemni bądź pracujący na własny rachunek. W II kwartale^ 2000 r. w Gdańsku pracowało 6,8 tyś. osób niepełnosprawn Najliczniejszą grupę stanowią osoby w wieku 45-54 lata (37,0%), a ponad 77 miało co najmniej 45 lat - zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet. Co piąta osoba cująca jest w wieku powyżej 60 lat. Przeważająca część osób niepełnosprawn; którzy pracują, to mężczyźni - blisko 62,0%. TABL. 21. STRUKTURA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH PRACUJĄCYCH WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA I STANU CYWILNEGO Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach OGÓŁEM ........................................ 100,0 100,0 100,0 Wykształcenie: wyższe .............................................. 204 16,9 25 9 policealne i średnie zawodowe ......... 33,7 34,8 31 9 średnie ogólne .................................. 8,4 3,7 16,1 zasadnicze zawodowe ...................... 28 0 32 3 21,1 podstawowe ...................................... 9 5 12 3 5,0 Stan cywilny: kawaler / panna .................................. 15,1 11,7 20 5 żonaty / zamężna ................................ 65,7 80,2 42 1 wdowiec / wdowa............................... 6,4 4,2 10,0 rozwiedzionv(a).................................. 12-8 3.9 27.4 a) Średnia wyników badanego kwartału. 29 Pracujące osoby niepełnosprawne charakteryzują się relatywnie wysokim wykształceniem - ponad połowa (54,1%) legitymuje się wykształceniem co najmniej średnim zawodowym, 28,0% posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe, a co dziesiąta osoba - podstawowe. W województwie pomorskim najwięcej, bo co druga osoba niepełnosprawna pracująca ma wykształcenie zasadnicze zawodowe, co piąta - podstawowe, a co szósta - wykształcenie wyższe, średnie ogólnokształcące - blisko 9,0%