To byłby dla mnie zaszczyt, gdybyś złamała mi serce.

I również te: Wielu ludziom wielkie bogactwa przypadły w udziale tylko przez czysty przypadek. Mówił, że nieszczęśliwy jest ten, kto nie umie zno- sić nieszczęścia, a chory na duszy ten, kto pragnie rzeczy niemożliwych i nie pamięta o cudzych nieszczęściach. Zapytany, co jest najtrudniejsze, odpowiedział: „Spo- kojnie znosić przeciwności losu". Gdy płynął raz z ludźmi bezbożnymi podczas burzy i okręt walczył z falami, a oni wzywali pomocy bogów, powiedział: „Zamilczcie, aby bogowie nie dostrzegli, że wy tu płyniecie". Zapytany przez bezbożnego człowieka, co to jest pobożność, milczał, a kiedy tamten zapytał go o przyczynę milczenia, odpowiedział: „Milczę, bo pytasz o rzeczy, które ciebie wcale nie obchodzą". Na pytanie, co jest człowiekowi miłe, odpowiedział: „Nadzieja". Mówił, że woli rozstrzygać spory między nieprzyjaciółmi niż między przyjaciółmi, bo rozsądza- jąc na rzecz jednego przyjaciela, traci drugiego, sądząc zaś nieprzyjaciół zdobywa jednego przyjaciela. Na pytanie, kiedy człowiek pracuje z przyjemnością, odparł: „Kiedy ma z tego korzyść". Mówił, że tak na- leży życie mierzyć, jakby się miało żyć długo i krótko zarazem; a tak kochać przyjaciół, jakby oni mieli nas kiedyś znienawidzić, większość bowiem ludzi jest zła. Dawał także takie rady: „Zbieraj się powoli do tego, co masz czynić, ale przy tym, co czynisz, trwaj uparcie. Nie mów szybko, bo to dowodzi braku rozumu. Kochaj rozsądek. O bogach mów, że istnieją. Niego- dnego męża nie chwal dla jego bogactwa. Zdobywaj perswazją, a nie przemocą. Cokolwiek zrobisz dobrego, przypisuj to bogom. Od młodości do starości zachowuj mądrość jako rzecz najniezbędniejszą: jest pewniejsza od wszelkich innych dóbr". Jak wspomniałem, także Hipponaks mówi o Biasie, a Heraklit, którego trudno było zadowolić, chwali go, pisząc: „W Prienie urodził się Bias, syn Teutamesa, który miał więcej rozumu niż inni ludzie". Prienej- czycy uczcili jego pamięć ufundowaniem świętego okręgu, który nazwali Teutameion. A oto jeszcze jedna sentencja Biasa: „Ludzie są w większości źli". Rozdział szósty Kleobulos ok. r. 600 p. n. c. Kleobulos, syn Euagorasa, pochodził z Lindos albo, jak mówi Duris, z Karii. Inni jednak podają, że ród jego wywodził się ?d Heraklesa. Odznaczał się siłą i urodą i był też obznajmiony z filozofią egipską. Miał córkę Kleobulinę, która układała zagadki w heksa- metrach i o której wspomina także Kratinos w dramacie pt. Kleobuliny, a więc w liczbie mnogiej. On to miał odbudować świątynię Ateny wzniesioną przez Danaosa. Zostawił pieśni i zagadki, razem około 3000 wierszy. Niektórzy mówią, że Kleobulos jest też autorem epigramatu na grobie Midasa: Jam jest spiżowa dziewica: spoczywam na grobie Midasa. Dopóki tryska źródło i smukłe drzewo zakwita, dopóki słońce świeci i księżyc jaśnieje, dopóki płyną rzeki i morze brzegi omywa, dopóty tkwiąc tu na łzami oblanym grobie będę obwieszczała przechodniom: tu pogrzebany jest Midas. I na dowód przytaczają następujące słowa z pieśni Simonidesa: Któż w pełni rozumu pochwali mieszkańca Lidos, Kleobulosa, który płytę nagrobną uznał za równie trwałą jak woda wiecznie płynąca, jak kwiatów powroty na wiosnę, jak światło słońca i złotego księżyca, jak odmęty wzburzonego morza? Wszakże wszystkie rzeczy stworzone są niczym wobec potęgi bogów, kamień nawet śmiertelne potrafią rozbić ręce. Tylko głupiec może tak sądzić. Nie jest więc ten epigramat dziełem Homera, który, jak mówią, żył na wiele lat przed Midasem. Pamnia przekazała nam w Pamiętnikach taką oto zagadkę Kleobulosa: Jeden ojciec dwunastu ma synów, a z nich każdy córek ma trzydzieści, różniących się wyglądem. Jedne są białe, a drugie są czarne, lecz choć nieśmiertelne, wszystkie skończyć się muszą. Jest to rok1. A oto najbardziej znane z jego sentencji: Brakiem kultury odznacza się większość śmiertelnych, za to słów mają nadmiar; ale chwila stosowna zrobi swoje. Kieruj myśl zawsze ku dobremu. Nie bądź zuchwale niewdzięczny. Pouczał, że córki należy wydawać za mąż we właści- wej porze, kiedy mają wiek dziewczyny, a umysł ko- biety, wskazujące w ten sposób, że i dziewczęta należy kształcić. Mawiał, że przyjaciołom należy dobrze czynić, aby stali się jeszcze lepszymi przyjaciółmi, a nieprzyjaciołom należy także dobrze czynić, aby pozyskać ich przyjaźń. Strzec się bowiem należy na- gany przyjaciół, a zdrady nieprzyjaciół. Pouczał, że gdy ktoś wychodzi z domu, powinien pomyśleć, co zamierza uczynić, a kiedy wraca, niech pomyśli, co uczynił. Doradzał ciało starannie ćwiczyć. A także 1 W języku greckim miesiąc (? µ??) jest rodzaju męskiego, a dzień (? ?µ???) rodzaju żeńskiego. chętniej słuchać niż mówić, raczej lubić niż nie lubić się uczyć. Posługiwać się językiem, aby mówić dobrze. Mieć cnotę za swoją towarzyszkę, a zło za wroga. Unikać wyrządzania ludziom krzywd. Doradzać pań- stwu to, co jest najlepsze. Z umiarem zażywać przy- jemności. Nie stosować nigdy przemocy. Dzieci sta- rannie wychowywać. Nie zachowywać wrogości. W obe- cności obcych osób ani nie pieścić żony, ani z nią się nie kłócić: pierwsze oznacza brak mądrości, drugie szaleństwo