To byłby dla mnie zaszczyt, gdybyś złamała mi serce.
Medytacja jest jedyną metodą rzeczywistego rozwinięcia kontroli nad całością umysłu. Uczy się nas jak należy zachowywać się w świecie zewnętrznym, lecz nigdy tego jak wyciszyć się i zbadać co jest wewnątrz nas. Nie powinniśmy jednocześnie z uczenia się jak wyciszyć umysł, robić ceremonii czy rytuału religijnego; jest to uniwersalna potrzeba ciała ludzkiego. Kiedy uczymy się siedzieć w spokoju, osiągamy rodzaj radości, którego nie sposób opisać. Najwyższą ze wszystkich radość, jakiej człowiek w ogóle może doświadczyć, można osiągnąć poprzez medytację. Wszyst- 22 Swami Rama kie inne rodzaje radości są chwilowe, lecz radość medytacji jest przeogromna i wiecznotrwała. Nie jest to przesada; jest to po prostu stwierdzenie prawdy popartej doświadczeniami wielu wielkich świętych, i tych, którzy odsunęli się od świata i osiągnęli prawdę, i tych, którzy żyli w świecie, lecz nie pozwolili, aby świat nad nimi zapanował. Umysł ma tendencję do wracania do starych nawyków i wyobrażania sobie tego, co może się zdarzyć w przyszłości. Umysł tak naprawdę nie wie jak żyć teraźniejszością, tu i teraz. Tylko medytacja może nas nauczyć pełnego doświadczania teraźniejszości, która jest naszym łącznikiem z wiecznością. Kiedy, z pomocą technik medytacyjnych, skupimy umysł, osiągnie on moc spenetrowania głębszych poziomów naszej istoty. Wtedy umysł nie poddaje się żadnym czynnikom rozpraszającym i osiąga pełnię siły koncentracji, która jest warunkiem medytacji. Jakże szczęśliwi są ci, którzy uświadomili sobie ten fakt i zaczęli medytować. Jeszcze szczęśliwsi są ci, którzy kontynuują medytację, a najszczęśliwszych jest tych niewielu, którzy postanowili, że medytacja jest najważniejszą sprawą w ich życiu i praktykują ją regularnie. Aby wejść na tę ścieżkę, zrozumieć w pełni czym jest medytacja, należy wybrać metodę odpowiednią dla nas i systematycznie ją praktykować przez jakiś czas, każdego dnia, jeśli to możliwe, o tej samej porze. We współczesnym świecie jednakże, uczniowie łatwo się niecierpliwią i medytują tylko przez krótki okres, a potem rezygnują, twierdząc że medytacja nie ma żadnej wartości czy autentyczności. Są jak dziecko, które sadzi cebulkę tulipana i jest sfrustrowane, gdy za tydzień wciąż nie widzi kwiatu. Z pewnością zrobisz postęp, jeśli tylko będziesz medytować regularnie - nie można nie zrobić postępu, jeśli się praktykuje. Czym jest medytacja? 23 Z początku postęp ten będzie się wyrażał w kategoriach odprężenia fizycznego i spokoju emocjonalnego. Później możesz zauważyć inne, bardziej subtelne znaki. Niektóre najważniejsze korzyści płynące z medytacji ujawniają się stopniowo z czasem, i nie jest łatwo je zauważyć na pierwszy rzut oka. Wytrwaj w medytacji, a doświadczysz postępu. W dalszej części książki omówimy jak zrobić postęp i kiedy należy zrobić następny krok. Zanim zakończymy tę dyskusję, spróbujemy wyjaśnić różnice pomiędzy niektórymi innymi procesami mentalnymi, które ludzie często mylą z medytacją. Czym medytacja nie jest Medytacja nie jest kontemplacją czy myśleniem. Kontemplacja, zwłaszcza kontemplacja inspirujących konceptów lub ideałów, takich jak prawda, pokój i miłość, może być pomocna, lecz nie jest to proces medytacji. Kontemplując, zagłębiasz swój umysł w dany koncept i prosisz go o rozważenie znaczenia i wartości pewnej idei. W systemie medytacji, kontemplacja uważana jest za oddzielną praktykę, taką jednakże, która czasami może być użyteczna. Kiedy zaczynasz medytować, nie proś umysłu o rozważenie jakiegoś konceptu, lecz raczej o wyjście poza ten poziom aktywności mentalnej. Medytacja nie jest hipnozą czy autosugestią. Podczas hipnozy umysł otrzymuje jakąś sugestię; czyni ją albo osoba hipnotyzowana, albo hipnotyzująca. Sugestia taka może przybrać formę: „Stajesz się śpiący (lub zrelaksowany)". Tak więc, podczas hipnozy mamy do czynienia z programowaniem, manipulowaniem lub kontrolowaniem zawartości umysłu, aby uwierzył on w coś lub zaczął myśleć w pewien określony sposób. Czasami sugestia taka może mieć korzystne wyniki, gdyż siła su- 24 S wami Rama gestii jest olbrzymia. Niestety, negatywne sugestie również przynoszą destrukcyjne skutki na różnych poziomach naszej istoty. Podczas medytacji nie czynimy żadnych prób manipulowania umysłem czy kontrolowania go. Obserwujemy go po prostu i pozwalamy mu się uspokoić i prowadzić się mant-rze w głąb siebie, odkrywając i doświadczając głębszych pokładów swojej istoty. Tradycje medytacyjne uważają, że praktyki takie jak hipnoza mogą mieć pewne potencjalne niebezpieczeństwa. Na przykład mogą wytworzyć w umyśle konflikt z powodu istnienia subtelnego oporu na wpływy zewnętrzne wykorzystane w sugestii. Praktyki takie jak hipnoza czy autosugestia mogą mieć pewne efekty terapeutyczne, lecz ważne jest, aby nie mylić ich z medytacją. Mędrcy mówią, że medytacja jest czymś w zasadzie przeciwnym do hipnozy; jest to stan jasności umysłu i uwolnienia od sugestii czy wszelkich wpływów zewnętrznych. Medytacja nie jest religią. Medytacja nie jest jakimś dziwnym obrządkiem, dla którego mielibyśmy zmienić swe wierzenia, odrzucić kulturę czy zmienić religię. Medytacja bynajmniej nie jest religią, lecz raczej praktyczną, naukową i systematyczną technikę poznawanie siebie samego na wszystkich poziomach. Medytacja nie jest wytworem jakiejś konkretnej kultury czy religii świata, lecz jest czystą i prostą metodą odkrywania zewnętrznych dziedzin życia i osadzania siebie w właściwej tylko sobie naturze. Niektóre szkoły nazywają ową naturę samadhi, inne nirvaną; jeszcze inne doskonałością lub oświeceniem. Można ją również nazywać świadomością chrystusową. Słowa takie i etykietki nie mają żadnego znaczenia. System medytcji promuje wewnętrzną duchowość, a nie jakąś konkretną religii. Niektórzy ludzie promują praktyki, które nazywają medytacją, lecz które w rzeczywistości są mieszanką medy- Czym jest medytacja? 25 tacji z religią czy innymi wartościami kultury. To sprawia, że uczniowie obawiają się, iż medytacja może kłócić się z ich religią albo że będą musieli odciąć się od własnej kultury i przyjąć zwyczaje innej. A przecież tak bynajmniej nie jest. Religia naucza ludzi w co mają wierzyć, lecz medytacja naucza jak uzyskać doświadczenie bezpośrednie. Nie ma tu konfliktu pomiędzy dwoma systemami. Oddawanie czci Bogu jest częścią religii, podobnie jak modlitwa będąca dialogiem z Bogiem. Z pewnością można być jednocześnie osobą religijną, która się modli, oraz osobą, która medytuje, i nie trzeba tu odrzucać czy przyjmować jakąś religię. Medytacja powinna być praktykowana jako czysta technika, w sposób systematyczny i uporządkowany. Aby medytować, będziesz musiał się nauczyć: O Jak rozluźnić ciało. O Jak usiąść w wygodnej pozycji. O Jak uspokoić proces oddechowy. O Jak spokojnie obserwować obiekty przesuwające się przed oczami twego umysłu