To byłby dla mnie zaszczyt, gdybyś złamała mi serce.

Nauczyciel może nazywać odgrodzone pomieszczenie "gabinetem" czy "biurem"; w żadnym przypadku sprawy tej nie należy traktować zbyt poważnie. Dziecko może jeszcze potrzebować dalszej pomocy w zakresie zorganizowania mu pracy, pomocy, która ułatwiłaby mu - czy nawet umożliwiła - wywiązanie się ze swych zadań. Niektóre dzieci ogarnia niepokój, gdy otrzymują do wykonania np. całą stronicę zadań lub trudny wzór z klocków. Jest to jeden z powodów, dla których zaczynamy od czegoś zupełnie prostego, gdy wprowadzamy jakąś nową czynność. Jeżeli np. dziecko pracuje słabo, gdy dostało kartkę z dwoma obrazkami na jednej stronie do pokolorowania, to następnym razem można rozciąć kartkę na pół i dać dziecku do kolorowania tylko jeden obrazek na raz. Gdy to uczynimy, dziecko często potrafi wykonać swą pracę we właściwy sposób. Później nauczyciel może zastosować przesłonę, którą zakrywa się niepokolorowany jeszcze obrazek w czasie, gdy dziecko pracuje nad pierwszym obrazkiem. Gdy dziecko koloruje drugi obrazek, obrazka pokolorowanego nie trzeba już zakrywać. Wykonana praca nie niepokoi dziecka. Inna trudność, jaką napotyka większość tych dzieci, wiąże się z wykonywaniem w zorganizowany sposób zadań przedstawionych na kartce papieru. Pomocne tu będzie podzielenie kartki na szereg pól. Na rys. 7.41 pokazano kilka przykładów, które mogą się okazać użyteczne. Nauczyciel znajdzie wiele sposobów podziału płaszczyzny strony, które ułatwią dziecku pracę. Nauczyciel, pracując z dziećmi, musi stale pamiętać o ich licznych trudnościach, braku dojrzałości i nierównomiernym rozwoju; w przeciwnym razie będzie on oczekiwał od dzieci rzeczy niemożliwych, stwarzając w ten sposób jeszcze większe trudności dla nich i dla siebie samego. Jest niemal pewnikiem, że każde dziecko pragnie mieć sukcesy - chce robić to, czego oczekuje się od niego i co robią inne dzieci w jego wieku. Jeśli dziecko jest kierowane w inteligentny sposób przez życzliwego, akceptującego nauczyciela, to są duże szansę, że osiągnie ono po- 22,5 cm " >• ^ 2 c 1 c ^ 2 ' 0 1 0 J M +1 2 + 2 g -1 •- l - l u D* ni 3 'S 3 :| 1 & 10 + 1 i +3 | ni n s l- 1 o D S 0 4 2 4 2 2 c w o -1 .5 + 2 | ni Dl 1 - 1 ffl 22,5 cm 30 cm 30 cm 22,5 cm 22,5 cm 30 cm 30 cm Rys. 7.41 czucie sukcesu, szczególnie gdy trudności zostały wykryte we wczesnym okresie życia, zanim jeszcze nauczyło się ono godzić się z porażką. Podajemy niżej pewne wskazówki, które nauczyciel powinien, być może, przypomnieć sobie od czasu do czasu: Postępuj z dziećmi w sposób zdecydowany i stanowczy. Bądź konsekwentny w swym postępowaniu. Uznawaj dzieci za jednostki warte zachodu z twej strony. Dbaj o to, żeby dziecko zawsze wykonało poprawnie swoje zadanie, choćby z twoją pomocą. Poprawiaj pracę dziecka jak najszybciej po jej ukończeniu. Stosuj w szerokim zakresie kolory. - Stosuj wiele materiałów manipulacyjnych. Pamiętaj, że dziecko potrzebuje znacznej pomocy w integracji wyuczonych faktów i zachowań. Oceniaj każdą pracę każdego dziecka uwzględniając jego zdolności i trudności. 246 Pamiętaj, że dziecko pragnie i potrzebuje sukcesów. Stwarzaj sytuacje, w których dziecko mogłoby stopniowo uczyć się przyjmowania coraz większej odpowiedzialności za swe własne zachowanie. Nie oczekuj "cudów" z dnia na dzień. Wpływ programu szkolnego na ogólny rozwój dziecka Tego rodzaju program kształcenia, jak opisany powyżej, może przyczynić się w dużym stopniu do ukształtowania postaw, pojęć i zachowań, które wielu dzieciom z zaburzeniami neurologicznymi umożliwią bardziej adekwatne funkcjonowanie jako członkom społeczeństwa. W programie takim dziecko uczy się słuchać, rozumieć to, co słyszy i porozumiewać się z innymi ludźmi w sensowny sposób. Uczy się posługiwać swymi oczyma, aby widzieć rzeczy takimi, jakimi są one w rzeczywistości