To byłby dla mnie zaszczyt, gdybyś złamała mi serce.
Struktura organizacyjna Komendy Głównej Straży Granicznej KOMENDANT GŁÓWNY STRAŻY GRANICZNEJ I Gabinet Komendanta Głównego S G Biuro Spraw Wewnętrznych Biuro Prawne Biuro Kadr i Szkolenia T Zastępca Komendanta Głównego SG - Biuro Łączności i Informatyki Biuro Techniki i Zaopatrzenia Biuro Finansów Inspektorat Nadzoru i Kontroli Komendanta Głównego SG Biuro Współpracy Międzynarodowej i Integracji Europejskiej Zadania Ministra Obrony Narodowej wykonują podległe mu Wojska Lotnicze i Obrony Powietrznej Kraju. Zadania MSWiA wykonuje Komendant Główny Straży Granicznej przy pomocy uzbrojonej i umundurowanej formacji o charakterze policyjnym o nazwie Straż Graniczna (SG). Najważniejsze zadania Straży Granicznej: • ochrona granicy państwowej na lądzie i morzu. Polega ona na przeciwdziałaniu bezprawnemu jej przesuwaniu, przekraczaniu przez osoby i środki transportu oraz przemieszczaniu towarów; • organizacja i prowadzenie kontroli ruchu granicznego. Osoby przekraczające granice zobowiązane są poddać się kontroli granicznej wykonywanej przez funkcjonariuszy SG; • rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw i wykroczeń związanych z naruszeniem i bezpieczeństwem granicy państwowej. Wypełnianie tej powinności oparte jest o działania operacyjno-rozpoznawcze oraz dochodzeniowo-śledcze; • kontrola legalności pobytu oraz zatrudnienia cudzoziemców; • zapobieganie transportowaniu przez granicę państwową odpadów, szkodliwych substancji chemicznych oraz materiałów jądrowych i promieniotwórczych a także zanieczyszczaniu wód granicznych. Biuro Ochrony Informacji Niejawnej Centrum Koordynacji Działań SG Archiwum SG Źródło: Opracowanie własne na podstawie materiałów KG Straży Granicznej. Strukturę organizacyjną SG tworzą: Komenda Główna, oddziały SG16, strażnice, graniczne placówki kontrolne oraz dywizjony SG. Formacja liczy obecnie ok. 14 tyś. funkcjonariuszy. W SG obowiązują stopnie i korpusy osobowe identyczne z wojskowymi. W ramach realizacji ustawowych zadań funkcjonariusze SG: • pełnią służbę graniczną, • prowadzą działania graniczne17, • wykonują czynności operacyjno-rozpoznawcze i administracyjno-porządkowe, 16 Obecnie funkcjonuje 11 oddziałów i 3 wydziały zamiejscowe (Łódź, Toruń, Kielce). 17 Do działań tego typu zalicza się m.in.: działania patrolowe wzdłuż pasa drogi granicznej i w strefie nadgranicznej oraz na obszarze wód wewnętrznych i morza terytorialnego, monitorowanie zagrożonych miejsc, pos'cigi, zasadzki, współpracę z ludnością pogranicza, działania operacyjno-rozpoznawcze, wspólne operacje z Policją, współpracę ze służbami granicznymi państw sąsiedzkich. ROZDZIAŁ XXXIX ' Zob. Dz.U. z 200! r., Nr 125, póz 1371. 958 959 KU TRZECIEJ RZECZYPOSPOLITEJ INSTYTUCJE BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO ROZDZIAŁ XXXIX • prowadzą postępowania przygotowawcze według przepisów KPK, • wykonują polecenia sądu i prokuratury oraz innych wlas'ciwych organów państwowych. Wykonując powyższe zadania funkcjonariusze SG mają m.in. prawo do: dokonywania kontroli granicznej, legitymowania, zatrzymywania osób w trybie określonym przez przepisy Kodeksu postępowania karnego, prowadzenia kontroli osobistej, przeglądania zawartości bagaży i sprawdzania ładunków, dokonywania przeszukań, zatrzymywania i kontroli pojazdów. Strażnicy graniczni, w razie niezastosowania się do wydawanych przez nich na podstawie prawa poleceń, mogą użyć środków przymusu bezpośredniego, a gdy te okażą się niewystarczające - także broni palnej. 3. Służby specjalne Przy pomocy terminu służby specjalne na ogól określa się wywiad i kontrwywiad. W znaczeniu funkcjonalnym oznacza to instytucje, które zajmują się zbieraniem informacji, ich opracowywaniem i przetwarzaniem na potrzeby państwa (wywiad) oraz działające na rzecz ochrony przed infiltracją obcych służb, wykrywające i likwidujące źródła wypływu chronionych danych (kontrwywiad). Służby tego typu dzielą się na wojskowe i cywilne. Z racji wykonywanych zadań w tej grupie omawianych instytucji można także umieścić Wspólnotę Informacyjną Rządu, która ma swój istotny udział w zagospodarowywaniu i przetwarzaniu informacji gromadzonych przez tajne służby RP. 3.1. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, jako instytucja właściwa w sprawach ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucyjnego, powstała w 2002 r. na bazie rozwiązanego Urzędu Ochrony Państwa. Ogólny zakres zadań ABW obejmuje: • rozpoznawanie, przeciwdziałanie i zwalczanie zagrożeń dla porządku konstytucyjnego bezpieczeństwa wewnętrznego, obronności, niezależności oraz międzynarodowej pozycji Polski; • rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw szpiegostwa, terroryzmu, korupcji osób pełniących funkcje publiczne, a także innych poważnych przestępstw przeciwko państwu (w tym godzących w jego interesy ekonomiczne) oraz ściganie ich sprawców; • wykonywanie zadań służby ochrony państwa oraz krajowej władzy bezpieczeństwa w dziedzinie ochrony informacji niejawnych w stosunkach międzynarodowych; • uzyskiwanie, analizowanie i przekazywanie właściwym organom informacji istotnych dla ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego i porządku konstytucyjnego. Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, w randze sekretarza stanu, jest powoływany przez Prezesa Rady Ministrów - po zaopiniowaniu danej kandydatury przez Prezydenta RP oraz Kolegium Służb Specjalnych i Sejmową Komisję ds. Służb Specjalnych - i jemu bezpośrednio podlega. Działalność ABW finansowana jest z budżetu państwa, ale koszty zadań, które ze względu na wyłączenie ich jawności nie mogą być finansowane z budżetu, są pokrywane z utworzonego na ten cel funduszu operacyjnego. ABW jest urzędem administracji rządowej obsługującym Szefa ABW i działającym zgodnie z jego zarządzeniami i pod jego kierownictwem