To byłby dla mnie zaszczyt, gdybyś złamała mi serce.

Leon w Nikaragui. l X 1827 r. Morazan powrócił z grupą stronników do Hondurasu, do m. Choluteca i wkrótce zorganizował z ochotników oddział 500 żołnierzy, l XI ruszył z nimi na stolicę, 10 XI przybył do m. Sabanagrande, zostawił tu 250 ludzi, a z resztą poszedł w pobliskie góry La Trinidad, stając obozem na noc niedaleko od m. La Trinidad. Płk Milla, powiadomiony o marszu Morazana, był już w drodze naprzeciw niego i 11 XI 1827 r. doszło do spotkania. Płk Milla ustawił działo na wzgórzu i jego ogniem oraz ogniem piechoty omiatał wzgórza obsadzone przez żołnierzy Morazana, 320 a następnie jego żołnierze ruszyli do ataku i w za- ciętej walce wręcz opanowali pozycje liberałów. W tym momencie Morazan poderwał swoich żołnierzy do desperackiego kontrataku i poprowadził go z taką furią, że odrzucił dwukrotnie silniejszego nieprzyjaciela na płn., wpędzając go w dolinę, w której ogniem z góry rozgromił go, zmuszając do panicznej ucieczki. Bitwa trwała zaledwie 3 godziny i otworzyła liberałom drogę do stolicy. Milla stracił 40 zabitych i 12 rannych. Oddział pozostawiony przez Morazana w Sabanagrande pospieszył z pomocą na odgłos walki, ale nie zdążył wziąć w niej udziału. 388. Bitwa pod Laupen - 21 VI 1339 r.______ Rywalizacja o wpływy polityczne i gospodarcze w miastach Związku Szwajcarskiego doprowadziła do starcia zbrojnego. Hr. Rudolf von Ridau i jego ród oraz miasto Fryburg wystąpili przeciwko Bernu i obiegli 4- tysięczną armią sprzymierzone z Bernem m. Laupen. Laupen, położone na wzgórzu, w widłach rzek Sens i Saane, bronione było przez mieszczaństwo pod dowództwem A. von Blankenburga i przez 600 zbrojnych, przyprowadzonych przez sołtysa J. von Bubenber-ga; odpierali szturmy czekając na odsiecz. Tymczasem do Berna ściągały zbrojne gromady. Wodzem okrzyknięto znanego rycerza - Rudolfa Castlana von Erlach; pozostawił on część zbroj- nych dla ochrony miasta, a z resztą - 4500 miesz- czan i 1500 ludzi przysłanych przez Związek - ruszył na odsiecz Laupen. 21 VI 1339 r. podeszli pod miasto i zatrzymali się na wyżynie Bramberg, na wsch. od Laupen, mając z góry wgląd w obóz nieprzyjacielski. Erlach uszykował swój oddział w trzy czworoboki - 1000 ludzi liczyła straż przednia, 3000 siły główne i 2000 straż tylna. Fryburczycy zaatakowali dwiema kolumnami piechoty; jedna uderzyła 321 frontalnie, a druga obeszła wyżynę, zaatakowała i rozbiła straż tylną, po czym poszła w pościg za nią, zamiast uderzyć na siły główne od tyłu. Jazda fryburska otoczyła wprawdzie czworobok Erlacha, ale została rozbita, a piechota odparta; a wówczas Erlach uderzył z góry całością swych sił i wspomożony wypadem załogi Laupen rozbił nieprzyjacielskie szyki, zmuszając je do ucieczki. Klęska była zupełna, padł hr. Rudolf von Ridau i 10 innych hrabiów oraz 87 rycerzy; ocaleli z pogromu uciekli do Fryburga, wzmacniając jego załogę. 389. Walka fregat „Lautaro" - „Esmeralda" -27 IV 1818 r.________________ Wojny wyzwoleńcze w Ameryce Płd. w 1809-26 r. Chilijska fregata „Lautaro" (50 dział i 350 ludzi załogi) z oficerami angielskimi, pod dowództwem kpt. G. O'Briena, krążyła w rejonie obsadzonego przez Hiszpanów portu Yalparaiso, blokując go. 26 IV 1818 r. dowódca zbliżającej się do portu hiszpańskiej fregaty „Esmeralda" (44 działa), zauważył obcą fregatę, ale wziął ją za znany mu ' angielski HMS „Amphion", a gdy spostrzegł omyłkę - było już za późno na ucieczkę. O'Brien bez namysłu zaatakował hiszpańską fregatę, dążąc do abordażu, ale zmienny wiatr sprawił, że uderzył ukośnie, zaplątując się bukszprytem w olinowanie przeciwnika. O'Brien z 30 marynarzami przeskoczył na „Esmeraldę", której przestraszona załoga ukryła się w nadbudówkach. Zanim Chilij- czycy zdążyli ustawić swój okręt równolegle i sczepić burty - podmuch wiatru rozłączył okręty. Hiszpanie, widząc na pokładzie tylko garstkę nieprzyjaciół, ostrzelali ich, wypadli i wycięli. Drugi oficer „Lautaro" - J. A. Turner chciał kontynuować walkę, ale załoga zdemoralizowana śmiercią dowódcy nie chciała walczyć i „Lautaro" odpłynął. 322 Legiony polskie w l wojnie światowe] zob. 554 390. Bitwa pod Legnicą - 9 IV 1241 r._______ Mongolskie podboje w 1206-1527 r. Ugedej, syn i następca zmarłego w 1227 r. Czyn- gis-chana, wysłał w 1234 r. dużą armię pod do- wództwem Batu-chana na podbój Zachodu. Batu-chan szedł zwycięsko, pustosząc kraj, przez Ria-zań, Moskwę do Kijowa i stąd w 1241 r. skierował część swej armii, pod dowództwem Bajdara i Kaidu, na Sandomierz. Grupa Kaidu poszła przez Opoczno i Ziemię Łęczycką na Wrocław i zajęła go 8 IV 1241 r