To byłby dla mnie zaszczyt, gdybyś złamała mi serce.
Na planie tym, obejmującym jedynie grunta pobliskie, budynkom przyległe, nie zaś dalszy majątku obszar, znaczy pod liczbą: 1. Płaskowzgórze, czyli najwyższe ziemi wyniesienie. 2. Spadek góry. 3. Obniżenia, drogi i nawsie. 4. Spód góry. 5. Niziny nadrzeczne, łąki. A. Dwór z budynkami i ogrodem. B. Kościół, plebanija i jej zabudowania. C. Szpital i organistówka, blisko stawu. D. Karczma, a nieopodal (na północ) figura Bożej męki. E. Młyn — skrobacz. F. Szkoła ze stodołą, za stawem. G. Źródło zwane św. Wojciecha i sadzawka (ob. str. 37). H. Wjazd do wsi główną drogą od Krakowa idącą. Przy wjeździe (lecz niewidzialna jeszcze na planie) stoi figura św. Wojciecha. Łąki. Ogrody warzywne. Nieużytki uprawialne. Miedze, nieużytki. Wody, stawy. Wikła, zarośla, i nadbrzeżne drzewa (wierzby, olchy). Sady, ogrody. Gaje. Cmentarz. Parcele pól włościańskich. Nadmieniamy, że grunta orne dóbr tych stanowią w większej części glinę lekką; od strony Bronowie mieszaną nieco z piaskiem. Grunta podobne sięgają aż po sam Kraków, gdzie znów na Czarnćj-wsi i Łobzowie spotyka się próchnice, promieniami zachodzącą pod Mogiłę, a coraz większemi warstwami w Proszowskie. Za Krzeszowicami ku Jaworznu , coraz gęściej ukazuje się piasek, mianowicie po równinach, gdy wzgórza są gliniaste, miejscami i wapień mieszczące. ?i?? wsi Modlnicy wielkiej. 303 Do str. 143. W sądowych księgach krakowskich pod rokiem 1398 zapisano: Nicolaus de Modlnicza— ąuatuor campos agrorum, żagumnye na welimpoly et alium campmn zanagomyky et tercium campum na rudcze et quartum campum prope agros Fochczal ad Modlniczam spectantes, Swentoslao Synowecz ibidem pro XLta minus duabus marcis grossorum vendidit et imperpetuum resignoscit, promittens pro dampno et impe-dimento. Z czterech tych ról po dziś dzień w Modlnicy małej (Modlniczce) utrzymują, się nazwiska: Zagumnie, na Rudkach i na WielgiSm polu. Do str. 146—160 (oraz do str. 36). "W Modlnicy v. llodnicy, znajduje się w posiadaniu p. Konopki stary inwentarz pod tytułem: Spisanie imienia Modlnicze wielkij i czen-szczy do niei w mały Modłniczcze bendączey, zey wszelakym grunihem, pożytkiem, ossadą, budowaniem, i sprzenthem w dworze bendączym: jako ssie zastało, po oddaniu, wiecznym urzendownie podaniem, od pothomkow niebośczyka p. Mikołaja Salomona młodego Jego Mczy Panu Stanisł. Fogelwedrowi K. Jego M. Secretarzovj: a na then czasz poszlowj Jego K. Mczy, u krolia Hiszpaińskiego etc. etc. Die ąuinta Septembr. Anno Domini 1582. W inwentarzu tym jest mowa o wrzeciądzach i skoblach przy drzwiach i wrotach, o samborzy nad wrotami (drewnianej wieżycy, strażnicy), o zawiosach żelaznych przy drzwiach i oknach; szyby szklane zwane są błonami, cembrowanie czamrowanie, wieszadła szragi (do szat), komnata kownata, dach zwany także zaściankiem, gołębnik gołembieniec, (par gołębi może być 30, jeszlie nie lepij).— Pod domem czeladnim gdzie piekarnia, było koryto abo tliok wielki, czo krową trawj sz niego dają przy spusczaniu; przy sczienie (ścianie) thej gdzie tho korytho, yest kuna żelazna, na grzeszącze ludzije. Trąciła s pirwu woda (śmierdziała wpierwśj woda). Piekarnia, łazienka, obora, studnia. Stajnia, gumno, ogród warzywny, sad dworski, chmiel, pastewnik, młynik, stawki, karczma, łąki. Dalej znajdujemy: 304 Spisanie poddanych z ich powinnością. Kmiecze rolny: 1. Matis Szado daye czynszu Marc. 4. Ma konij 3 woły 4. 2. Cristoph Makuch „ «5. , 4 „ 2. 3. Mazella Wawrziniec B „ 2. „ 3 „ 2. 4. Marcin Dzjadek „ kopę 1. „ 3 „ 2. 5. Stanisł. Perdigał „ „ 1. » 3 „ 2. 6. Matis Kmiecz , „ X- » 3 „ 2. 7. Stanisł. Kijtha , Marc. 1. „ 2 , 2. 8. Jan Kozieł ? ? 1- ? 3 „ 2. 9. Jan Szatko „ n 1- ? 2 „ 2. czynij czynsz kmićczy: B. 28 || 24 || — Zagrodniczy. 1. Crystoph Woszek w malij Modlniczj siedzj, daye grzywnę czynszu. 2. Simon Lyszek » „ pułgrzywny „ 3. Casper Tharapiecz „ „ grzywnę „ 4. Jan Kulanek „ ? ? ? ? ? 5. Scensznj Pasturka „ ? ? ? ? ? 6. Marczyn Szaszym „ ? ? ? ? ? 7. Grzegorz "Wargaczki „ ? ? »_______» ? czynij czynsz zagrodniczy ?. 6 || 12 || — Chałupniczy. 1. Scensznj Kuznyrz . . . daye czynszu R. 4 II — 2. Scenszni Tkacz .... „ „ „ 8 II — 3. Voycziech Czeszla . . . ? ? ? 2 I — czynj czynsz chałupników E. 9 II — Suma czynszu od wssitkijch: E. 44 II 6 II — Komorniczkj. Tjch jest jedennasczje, alye wssitko niestatku; jako przy Kra-kowye pewna lidźba ich bycz nie może, jedne odchodzą, drugie zasz przychodzą. Dain kmieczy i zagrodników iednaka. Tho yest, nad czynsz dayą, tek kmiecz, jako zagrodnyk kazdj, po dwa kaplunów. i po dwadziesczia jaiecz. Przichodzi wssytkych kaplunów 32 II a jaiecz kop 5 II 20. Dalej w inwentarzu tym wymienione są powinności a raczej robocizna włościan dla dwora. Zwykle jest nią 4 dni pańszczyzny (kmieci) obok innych mniejszych powinności (zagrodników) jak np