35

PO UGRUNTOWANTU SIÊ W NIEKRZYWDZENIU W JEGO OBECNOŒCI 'USTAJE WROGOŒÆ [F. r.:] Gdy [jogin] ugruntuje siê w [cnocie] niekrzywdzenia (ahimsa), w jego obecnoœci ustaj¹ [wszelkie akty] wrogoœci [ze strony innych istot]. [Jogabhaszja] Ustaje [wrogoœæ] ze strony wszystkich istot ¿yj¹cych. [Jogasutra] satyapratisthayam kriyaphalaœrayatvam II.36. PO UMOCNIENIU SIÊ W PRAWDZIE – ZALE¯NOŒÆ CZYNÓW I SKUTKÓW [F. r.:] Gdy [jogin] ugruntuje siê w prawdzie (satya), od jego woli zale¿¹ czyny moralne [innych] i ich skutki. [Jogabhaszja] II.36. Jeœli [jogin] powie [innemu]: "B¹dŸ prawy!" – to [ten inny] staje siê prawy; "Osi¹gnij niebo!" – i oto; [ten] osi¹ga niebo. Skuteczna jest jego mowa. [Jogasutra] asteyapratisthayam sarvaratnopasthanam II.37. PO UMOCNIENIU SIÊ W NIEKRADZENIU ZBLI¯AJ¥ SIÊ WSZELKIE KLEJNOTY [F. r.:] Gdy [jogin] ugruntuje siê w cnocie niekradzenia (asteya), wszystkie "klejnoty" (ratna) zbli¿aj¹ siê do niego. [Jogabhaszja] 11.37. "Klejnoty" (ratna) znajduj¹ce siê 'w ca³ym œwiecie (na wszystkich stronach œwiata, sarvadiœ) 'zbli¿aj¹ siê do niego (wchodz¹ w stan jego posiadania, asya upatisthante). [Jogasutra] brahmacaryapratisthayam viryalabhah II.38. PO UGRUNTOWANIU SIÊ W BRAHMACZARJI – OSI¥GNIÊCIE MOCY [F. r.:] Gdy [jogin] umocni siê w [cnocie] brahmaczarji (wstrzemiêŸliwoœci, czystoœci p³ciowej?) osi¹ga moc (energiê duchow¹, virya). ' [Jogabhaszja] II.38. Przez której osi¹gniêcie wznosi (gromadzi, wzmacnia, utkarsayati) guny niezniszczalne. I staje siê siddh¹91, który ma moc przekazywania [swojego] poznania uczniom. [Jogasutra] aparigrahasthairye janmakathantasambodhah II.39. GDY TRWA W NIEPOSIADANIU, POZNAJE INTUICYJNIE STANY WCIELEÑ [F. r.:] Gdy [jogin] utrzymuje siê w [cnocie] ubóstwa (nieposiadania, aparigraha), poznaje intuicyjnie stany [swoich] ¿ywotów (wcieleñ). [Jogabhaszja] II.39. Zjawia siê u niego [odpowiedŸ na pytanie]: "Kim by³em?", "Dlaczego (jakim sposobem) [taki] by³em?", czy te¿ "Dlaczego jest to [wcielenie]?", lub "Jacy bêdziemy?", lub te¿ "Dlaczego bêdziemy [tacy]?". Tego rodzaju pragnienie poznania w³asnych stanów istnienia (wcieleñ) w przesz³oœci, teraŸniejszoœci i przysz³oœci zostaje zaspokojone w sposób naturalny. Takie s¹ siddhi (moce nadludzkie), gdy siê umocni w zasadach moralnych (yama). II.40. Omówimy [siddhi (moce nadludzkie)] bêd¹ce rezultatem 'praktyk ascetyczno-mistycznych (niyama). [Jogasutra] œaucat svañgajugupsa parair asamsargah II.40. PRZEZ OCZYSZCZANIE – "UNIKANIE" W£ASNEGO CIA£A I NIE£¥CZENIE SIÊ Z INNYMI [F. r.:] Dziêki oczyszczaniu (œauca) [jogin] 'ma niechêæ do (jugupsa, "unika", "trzyma siê z dala od") w³asnego cia³a i nie ³¹czy siê z [cia³ami] innych (innymi [cia³ami], para). [Jogabhaszja] Gdy ma niechêæ do w³asnego cia³a, zaczyna siê oczyszczanie, widzi niedoskona³oœæ cia³a, nie ³¹czy siê z cia³em i staje siê d¹¿¹cym (yati). A nadto 'nie ³¹czy siê (nie miesza siê) z innymi [cia³ami]. Widz¹c naturê cia³a, pragnie usun¹æ [doœwiadczenie] w³asnego cia³a. Chocia¿ oczyszcza [je] ziemi¹, wod¹ itd., jednak nie widzi czystoœci cia³a, dlaczego mia³by siê wiêc ³¹czyæ (mieszaæ) z cia³ami innych (z innymi cia³ami)92. II.41. A nadto – [Jogasutra] sattvaœuddhisaumanasyaikagryendriyajayatmadarœanayogyatvani ca II.41. CZYSTOŒÆ SATTWY, POGODA UMYS£U, JEDNOLITOŒÆ, ZWYCIÊSTWO NAD NARZ¥DAMI PSYCHICZNYMI I ZDOLNOŒÆ WIDZENIA ATMANA [F. r.:] [Nadto przez oczyszczanie zdobywa siê] czystoœæ sattwy, 'pogodê umys³u (dobre samopoczucie, saumanasya), jednolitoœæ (aikagrya) [œwiadomoœci], opanowanie (jaya) 'narz¹dów psychicznych (indriya) i zdolnoœæ (yogyata) "widzenia" (bezpoœredniego poznania, darœana) atmana (siebie samego, "ja"). [Jogabhaszja] – "pojawia siê" – trzeba by [do sutry] dopowiedzieæ. Dziêki oczyszczaniu (suci) pojawia siê czystoœæ sattwy, st¹d – dobre samopoczucie (pogoda umys³u,. saumanasya), nastêpnie – jednolitoœæ (aikagrya) [œwiadomoœci], w rezultacie czego – opanowanie 'narz¹dów psychicznych (indriya), a st¹d sattwa 'intuicyjnej œwiadomoœci (buddhi) ma zdolnoœæ "widzenia" (darœana) atmana ("ja", jaŸni) – oto co siê osi¹ga przez wytrwa³oœæ w oczyszczaniu (œauca). [Jogasutra] samtosad anuttamah sukhalabhah II.42. PRZEZ ZADOWOLENIE – OSI¥GNIÊCIE NIEPRZEWY¯SZALNEGO SZCZÊŒCIA F. r.:] Przez [æwiczenie siê w] zadowoleniu (samtosa) osi¹ga siê niezrównane szczêœcie (szczêœliwoœæ, przyjemnoœæ, sukha). [Jogabhaszja] II.42. Zgodnie z tym powiedziano: "Ani rozkosz mi³oœci na ziemi ani wielkie szczêœcie w niebie nie jest warte nawet szesnastej czêœci szczêœcia które daje zniweczenie pragnieñ"93. [Jogasutra] kayendriyasiddhir aœuddhiksayat tapasah II.43. MOC NADLUDZKA NAD CIA£EM I NARZ¥DAMI PSYCHICZNYMI – NA SKUTEK ZNIKNIÊCIA NIECZYSTOŒCI – DZIÊKI ASCEZIE [F. r.:] Dziêki ascezie (tapas) – na skutek znikniêcia nieczystoœci (aœuddhi) – osi¹ga siê 'moc nadludzk¹ (siddhi) nad cia³em i 'narz¹dami psychicznymi (indriya). [Jogabhaszja] 11.43. Przez wype³nienie samej tylko ascezy (tapas) niszczy siê nieczystoœæ w postaci zas³ony i zm¹cenia [w œwiadomoœci]. Dziêki usuniêciu tych [nieczystoœci w postaci] zas³ony i zm¹cenia [osi¹ga siê] 'nadludzkie moce (siddhi) nad cia³em, jak atomowoœæ (animan) itd.94 [Osi¹ga siê] równie¿ nadludzkie moce 'narz¹dów psychicznych (indriya), jak jasnos³yszenie, jasnowidzenie itd.95 [Jogasutra] svadhyayad istadevatasamprayogah II.44. PRZEZ MEDYTACJE – KONTAKT Z DOWOLNYMI BÓSTWAMI [F. r.:] Dziêki medytacjom (svadhyaya) zdobywa siê ³¹cznoœæ (samprayoga) z dowolnymi (po¿¹danymi do pracy duchowej, ista) bóstwami (devata). [Jogabhaszja] II. 44. Bogowie (deva), ryszi (œwiêci mêdrcy, rsi) i siddhowie (pó³bogowie lub joginowie obdarzeni nadludzkimi mocami) ukazuj¹ siê praktykuj¹cemu medytacje (svadhyaya) i uczestnicz¹ w jego pracy. [Jogasutra] samadhisiddhir iœvarapranidhanat II.45. MOC NADLUDZKA ZE SKUPIENIA – DZIÊKI SKUPIENIU SIÊ NA IŒWARZE [F. r.:] Dziêki 'skupieniu siê (oddaniu siê, pranidhana) Iœwarze osi¹ga siê 'moc nadludzk¹ (siddhi),[wynik³¹ ze] skupienia (samadhi). [Jogabhaszja] II.45. Kto ca³e swoje istnienie (bhava)96 powierzy³ Iœwarze, ten osi¹ga moce nadludzkie [wynik³e ze] skupienia (samadhi), dziêki czemu wszystko, cokolwiek chce poznaæ, poznaje prawdziwie (nie takim, jakim nie jest, avitatha) w ró¿nych miejscach, w ró¿nych cia³ach (deha) i na ró¿nych '"p³aszczyznach" czasu (kala). Albowiem jego 'akt poznania prawdy (prajna) poznaje zgodnie z rzeczywistoœci¹ (yathabhutam). 11.46