To byłby dla mnie zaszczyt, gdybyś złamała mi serce.
4. Węgry Transformację na Węgrzech rozpoczął symboliczny pogrzeb Imre Nagya w 31 rocznicę jego śmierci. Wydarzenie to spowodowało, iż w tym czasie partia komunistyczna zdecydowała się na podjęcie—na wzór polski—dialogu z opozycją antykomunistyczną. Jednak o ile w Polsce rozmawiano „przy" Okrągłym Stole, o tyle na Węgrzech rozmawiano „z" Okrągłym Stołem, gdyż taki stworzyła ówczesna opozycja. Trudno tu mówić o ukształtowaniu się apartyjnego ugrupowania typu forum, gdyż — jak już pisaliśmy — władza komunistyczna zgodziła się na tworzenie partii politycznych jeszcze przed debatą z opozycją, co spowodowało, iż z komunistami nie rozmawiali wyłącznie przedstawiciele ruchu politycznego, dążącego do obalenia reżimu (tak jak to miało miejsce w Polsce czy w Czechosłowacji lub Bułgarii), lecz kilka 118 Partie polityczne partii antykomunistycznych. W efekcie Okrągły Stół stworzyły na Węgrzech trzy partie (Forum Demokratyczne, Związek Wolnych Demokratów, Związek Młodych Demokratów) oraz organizacje pozarządowe (jak np. Wolne Związki Zawodowe), a całości patronowało Niezależne Forum Prawników. Zatem negocjacje były układem trójbiegunowym: opozycja—organizacje po-zarządowe-komuniści. Rozmowy zaczęły się w czerwcu 1989 r., a w październiku tego samego roku Węgierska Socjalistyczna Partia Robotnicza w pierwszym dniu kongresu rozwiązała się i wznowiła obrady jako Węgierska Partia Socjalistyczna. Pierwsze wolne wybory odbyły się na Węgrzech w marcu 1990 r. Do następnej elekcji parlament węgierski uległ znacznej frakcjonalizacji. W wyniku sporów programowych i ideologicznych oraz konfliktów personalnych doszło do rozłamów w partiach i powstawania nowych ugrupowań politycznych. 4.1. Partie antykomunistyczne Węgierskie Forum Demokratyczne (Magyar Demokrata Forum - MDF) to luźny sojusz obejmujący szerokie spektrum od populistów, przez liberałów do reformatorów komunistycznych, który zaczął się kształtować we wrześniu 1987 r., a w partię przekształcił się w czerwcu 1989 r. Pierwszym liderem był Zoltan Biró (reformator komunistyczny), którego zastąpił w październiku 1989 r. József Antall—antykomunista, polityk konserwatywny, zwolennik koncepcji „cudu gospodarczego" kanclerza Niemiec Ludwiga Erharda oraz dokonania podobnych zmian na Węgrzech po obaleniu ustroju komunistycznego. MDF odniosła zwycięstwo w pierwszych wolnych i wie-lopartyjnych wyborach, zdobywając 42,5% głosów (165 mandatów). Lider partii József Antall stanął na czele gabinetu, w którego skład weszły, oprócz MDP, także FKgP, KDNP oraz niezależni. Forum Demokratyczne objęło łącznie osiem stanowisk (premiera, ministra spraw zagranicznych, obrony, sprawiedliwości, przemysłu, komunikacji, ochrony środowiska i ministra bez teki). Do 1993 r. partia była koalicją trzech frakcji: chrześcijańsko-demokra-tycznej, narodowo-liberalnej i ludowo-narodowej. Główna linia sporu przebiegała między frakcją liberalną a nacjonalistyczną. W styczniu 1993 roku doszło do rozłamu. Istvan Csurka (jeden z założycieli Forum i lider frakcji ludowo-narodowej), reprezentujący skrajnie prawicowe skrzydło partii, zarzucił J. Antallowi spowalnianie rozwoju partii, co w efekcie może doprowadzić do klęski ugrupowania w wyborach 1994 r. Dążył do obalenia rządu Antalla. Powodem był układ z Ukrainą, w którym znalazł się zapis o nienaruszalności wzajemnych granic, gdy tymczasem Csurka wyznawał ideę Wielkich Węgier, którym powinny być zwrócone tereny Zakarpacia. W lipcu Węgry 119 1993 r. Istvan Csurka został wraz z pozostałymi reprezentantami frakcji nacjonalistycznej wykluczony z partii. W ten sposób Węgierska Droga I. Csurki znalazła się poza strukturą partyjną. Usunięto również z partii reprezentantów skrzydła liberalnego. W ten sposób partia, pozbywając się obu skrzydeł, stała się bardziej przejrzystym ugrupowaniem konserwatywnym. W grudniu 1993 r. zmarł dotychczasowy lider partii — premier József Antall. Jego następcą (w partii oraz na stanowisku szefa rządu) został Peter Bóróss (wcześniej minister spraw wewnętrznych w rządzie Antalla)