To byłby dla mnie zaszczyt, gdybyś złamała mi serce.
"rynku wewnêtrznego", rozumianego jako przestrzeñ gospodarcza bez wewnêtrznych granic. Koncepcja wspólnej Europy, stworzona przez JAE, ewoluowa³a w kierunku unii politycznej. Traktat o Unii Europejskiej (TU E) podpisano 7 lutego 1992 r. w Maastricht. Traktat z Maastricht wprowadzi³ zasadnicze zmiany do traktatów za³o¿ycielskich Wspólnot. Wprowadzi³ obywatelstwo Unii (przys³uguj¹ce wszystkim osobom posiadaj¹cym obywatelstwo pañstw cz³onkowskich), uniê gospodarcz¹ i walutow¹ - prowadz¹c¹ w konsekwencji do wprowadzenia wspólnej waluty i systemu europejskich banków centralnych, w sk³ad którego wejd¹ Europejski Bank Centralny i narodowe banki centralne. Traktat wprowadzi³ te¿ wspóln¹ politykê zagraniczn¹ i w sprawach bezpieczeñstwa, która w przysz³oœci ma siê przekszta³ciæ w rzeczywist¹ wspóln¹ obronê. Od 1 listopada 1993 r., czyli po wejœciu w ¿ycie traktatu z Maastricht (traktatu o Unii Europejskiej), Wspólnota Europejska (dawniej EWG), EWWiS i Euratom stanowi¹ g³ówny trzon, na podstawie którego budowana jest Unia Europejska. Obecnie wszystkie obszary aktywnoœci Wspólnoty przyporz¹dkowuje siê poszczególnym politykom - chodzi tu o swobodny przep³yw towarów, rolnictwo, swobodê poruszania siê, swobodny przep³yw us³ug i kapita³u, a tak¿e kulturê (art. 128 TR), ochronê zdrowia (art. 129 TR), ochronê konsumenta (art. 129a TR), sieci transeuropejskie (art. 129b TR), politykê przemys³ow¹ (art. 130) i wspó³pracê w zakresie rozwoju (art. 130u TR). Na mocy art. O traktatu z Maastricht ka¿de pañstwo europejskie mo¿e ubiegaæ siê o status cz³onka Unii Europejskiej. Polska jest pañstwem stowa- rzyszonym ze Wspólnotami od 1 lutego 1994 r., tj. od wejœcia w ¿ycie Uk³adu Europejskiego, ustanawiaj¹cego stowarzyszenie miêdzy Rzeczpospolit¹ Polsk¹ a Wspólnotami Europejskimi i ich pañstwami cz³onkowskimi, sporz¹dzonego w Brukseli 16 grudnia 1991 r. Rzeczpospolita Polska ubiega siê o cz³onkostwo w Unii Europejskiej - 8 kwietnia 1994 r. skierowa³a w tej sprawie stosowny wniosek do Rady Unii Europejskiej. 2. POJÊCIE PRAWA EUROPEJSKIEGO W literaturze przedmiotu pojêcie prawa europejskiego wystêpuje albo w w¹skim, albo w szerokim znaczeniu. Prawo europejskie sensu stricto obejmuje prawo Europejskiej Wspólnoty Wêgla i Stali, Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (obecnie Wspólnoty Europejskiej) i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej. Przy czym dominuj¹ce znaczenie ma traktat ustanawiaj¹cy EWG, czyli traktat rzymski z 25 marca 1957 r., po zmianie przyjêty w wersji traktatu z Maastricht. Natomiast traktaty ustanawiaj¹ce EWWiS i Eratom (traktat paryski i kolejny traktat rzymski) maj¹ nieco mniejsze znaczenie. Prawo europejskie sensu largo obejmuje prawo wszystkich zachodnioeuropejskich organizacji miêdzynarodowych. Mowa tu zatem tak¿e o prawie za³o¿onej w 1948 r. Organizacji Wspó³pracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD); Unii Zachodnioeuropejskiej - powsta³ej na mocy traktatu brukselskiego z 17 marca 1948 r.; Rady Europy - powsta³ej 5 maja 1949 r.; Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), za³o¿onego 4 stycznia 1960 r., oraz Konferencji Bezpieczeñstwa i Wspó³pracy w Europie (KBWE), przekszta³conej w roku 1994 w Organizacjê Bezpieczeñstwa i Wspó³pracy w Europie (OBWE). W zwi¹zku z powy¿szym nale¿y wymieniæ jako elementy prawa europejskiego sensu largo nie tylko Uk³ad OECD czy traktat brukselski, ale tak¿e Europejsk¹ Konwencjê o Ochronie Praw Cz³owieka i Podstawowych Wolnoœci (podpisan¹ w Rzymie 4 listopada 1950 r.) oraz Akt Koñcowy KBWE i wytyczne z zakresu rozbrojenia i ochrony praw cz³owieka, opracowywane podczas tzw. konferencji przegl¹dowych, tj. konferencji kontynuuj¹cych proces helsiñski. Akt Koñcowy KBWE i wytyczne dotycz¹ utrzymania pokoju, wspó³pracy gospodarczej i praw cz³owieka. W podrêczniku mówimy o prawie europejskim w w¹skim znaczeniu. W literaturze przedmiotu spotyka siê podzia³ prawa wspólnotowego (europejskiego) na prawo instytucjonalne i materialne. Prawo instytucjonalne to ta czêœæ prawa wspólnotowego, która okreœla pozycjê prawn¹, kompetencje i mo¿liwoœci organów Wspólnot oraz stosunki miêdzy wspólnotowym porz¹dkiem prawnym a porz¹dkami prawnymi pañstw cz³onkowskich. To z niego wynika zasada bezpoœredniego stosowania prawa wspólnotowego oraz zasada pierwszeñstwa prawa wspólnotowego. W tym dziale tak¿e mieszcz¹ siê procedury stanowienia prawa Wspólnot oraz postêpowanie przed Trybuna³em Sprawiedliwoœci. Natomiast europejskie prawo materialne zajmuje siê wspólnotow¹ regulacj¹ tych rodzajów dzia³alnoœci, które s¹ objête sfer¹ oddzia³ywania traktatów. Chodzi o akty prawne, poprzez które realizuje siê dzia³alnoœæ Wspólnot Europejskich w ró¿nych sektorach ¿ycia gospodarczego objêtych regulacj¹ prawn¹. S¹ to regu³y dotycz¹ce pewnych przedsiêwziêæ, tworz¹ce prawa ku korzyœci jednostek lub odnosz¹ce siê wy³¹cznie do pañstw cz³onkowskich. Prawo materialne reguluje cztery podstawowe swobody (swobodny przep³yw towarów, osób, us³ug i kapita³u), funkcjonowanie rolnictwa, prawo konkurencji i politykê gospodarcz¹, a tak¿e kulturê, ochronê zdrowia, ochronê konsumenta. S¹ to regu³y skupiaj¹ce siê wokó³ budowy "rynku wewnêtrznego" Wspólnoty, tzn. obszaru bez granic, w obrêbie którego towary, osoby, us³ugi i kapita³ mog³yby kr¹¿yæ swobodnie, bez ¿adnych przeszkód. Innymi s³owy, jest to system prawny wewnêtrznego rynku wspólnotowego. Prawo materialne okreœla ramy prawne konieczne dla rozwoju wolnoœci handlu i wolnej konkurencji oraz promowania harmonijnego i zrównowa¿onego rozwoju gospodarczego Unii przy maksymalnej ochronie œrodowiska naturalnego, rozwoju badañ naukowych i nowych technologii, wysokim poziomie zatrudnienia i pomocy socjalnej oraz podniesieniu jakoœci ¿ycia spo³eczeñstwa Unii Europejskiej. Wspólna polityka rolna i europejski system monetarny to tak¿e elementy tego systemu