To byłby dla mnie zaszczyt, gdybyś złamała mi serce.
Jednym z głównych wątków tej książki jest przekonanie Victora, że Mosad nie jest kontrolowany, że nawet premier, formalnie będący jego zwierzchnikiem, nie ma rzeczywistego wplywu na jego działania, a często jest przez niego manipulowany tak, by zatwierdzał lub zlecał akcje leżące może w interesie tych, którzy kierują Mosadem, ale niekoniecznie w interesie Izraela. Już sam chrakter pracy wywiadowczej wymaga dużej dozy tajności. Jednakże pewne składniki tej działalności są w innych krajach demokratycz- nych jawne. Na przykład w Stanach Zjednoczonych dyrektor CIA i jego zastępca są najpierw mianowani przez prezydenta, następnie poddani publicznym przesłuchaniom w senackiej komisji do spraw wywiadu, i w końcu muszą być zatwierdzeni przez większość w Senacie. Przykłady: 28 lutego 1989 roku komisja, której przewodniczy David L. Boren, zebrała się w sali SH 216 senackiego budynku im. Harta, aby przesłuchać starego urzędnika CIA, Richarda J. Kerra, w związku z jego nominacją na stanowisko wicedyrektora Centralnej Agencji Wywiadowczej. Jeszcze przed publicznym przesłuchaniem Kerr musiał wypełnić obszerny, złożony z 45 pozycji kwestionariusz dotyczący wszystkiego, od jego doświad- czeń życiowych, naukowych, zawodowych poczynając, a na sytuacji finan- sowej kończąc, łącznie ze stanem posiadania ziemi, uposażeniem w ciągu ubiegłych pięciu lat i wierzytelnościami hipotecznymi. Były tam też pytania dotyczące organizacji, do których należał, jego ogólnej filozofii życiowej i koncepcji wywiadowczych. Otwierając przesłuchanie senator Boren stwierdził, że jest to rzadki przypadek, by komisja prowadziła swe prace publicznie. ..Niektóre inne kraje zapewniają dalom ustawodawczym nadzór nad działalnością wywiadowczą, jednakże szeroki zakres tego procesu w naszym kraju jest zaprawdę jedyny w swoim rodzaju". Między innymi komisja prowadzi kwartalne przeglądy wszelkich zleco- nych przez prezydenta tajnych działań i odbywa specjalne przesłuchania za każdym razem, gdy prezydent zapoczątkowuje nową tajną akcję. ,,Jakkolwiek —. ciągnął senator — nie mamy prawa zgłaszania weta wobec zamierzonej tajnej akcji, to jednak w przeszłości prezydenci stosowali się do naszych rad korygując lub zaniechując działań, które komisja uważała za źle pomyślane, bądź też takich, które według nas stwarzały zbędne ryzyko dla interesów bezpieczeństwa". W Izraelu nawet premier, jakkolwiek sprawujący rzekomo zwierzchność nad wywiadem, często dowiaduje się o tajnych działaniach dopiero wówczas, gdy zostały one już wykonane, a opinia publiczna w ogóle rzadko wie o nich cokolwiek, nie ma żadnego komisyjnego badania działalności i personelu M o sadu. Właściwe znaczenie politycznej kurateli nad wywiademwyłożyłsir Willom Stephenson w przedmowie do książki ,,Człowiek zwany nieust- raszonym", w której stwierdził, że wywiad jest dla krajów demokratycznych potrzebnym czynnikiem dla uniknięcia katastrofy czy nawet całkowitego zniszczenia. ..Wśród coraz bardziej skomplikowanych arsenałów istniejących na świecie wywiad jest istotną, może najważniejszą bronią —pisał— ale właśnie dlatego, że tajny, jest najbardziej niebezpieczny. Trzeba wynajdywać, korygować i ściśle stosować zabezpieczenia mające zapobiec nadużywaniu tajności. -Podobnie jak w każdej innej sprawie charakter i wiedza tych, którym się ją powierza, będą jednak czynnikiem decydującym. Nadzieja wolnych ludzi na to, że wytrwają i zwyciężą, opiera się na prawości i bezwzględnej uczciwości tej właśnie gwarancji". Inne uzasadnione pytanie dotyczące historii Yictora brzmi lak: jak względnie niskiej rangi funkcjonariusz Instytutu —jak się zwykło nazywać Mosad— mógł tak wiele o nim wiedzieć? Odpowiedź na nie jest zadziwiająco łatwa. Przede wszystkim Mosad jest organizacją bardzo niewielką. Nigel West (pseudonim brytyjskiego konserwatywnego członka parlamentu Ruperta Allasona) napisał w swej książce ..Gry wywiadu", że sztab CIA w Langley, w stanie Yirginia, do którego kieruje nawet drogowskaz od Alei Parkowej George 'a Washingtona za granicami okręgu Waszyngton, zatrudnia około 25 tysięcy pracowników, ..których przytłaczająca większość nie próbuje nawet ukrywać charakteru swej pracy". 10 Cały Mosad zatrudnia łącznie z sekretarkami i sprzątaczkami zaledwie 1200 osób. Wszystkie one mają polecenie odpowiadać w razie pytań, że' pracują w Ministerstwie Obrony. West pisze też, że ,,dowody zebrane od radzieckich dezerterów wskazują, iż pierwszy główny zarząd KG B zatrudnia (na całym świecie) około 15 tysięcy oficerów i około 3000 zatrudnionych w kwaterze głównej znajdującej się na południowy zachód od stolicy, w pobliżu moskiewskiej obwodnicy". Tak było w latach pięćdziesiątych. Nowsze dane podają liczbę 250 tysięcy ludzi zatrudnionych przez KGB na całym świecie. Nawet kubański wywiad DGI ma około dwóch tysięcy wyszkolonych oficerów operacyjnych w kubańskich misjach dyplomatycz- nych w różnych krajach świata. Chcecie wierzyć czy nie