To byłby dla mnie zaszczyt, gdybyś złamała mi serce.

powiada (Ekli 12, 16):  Oczyma swymi pBacze nieprzyjaciel, ale je[li znajdzie sposobno[, nie nasyci si krwi; a je[li ci spotka co zBego, znajdziesz go tam pierwszego . Natomiast gniew po|da zBa jedynie jako tego, co si komu[ nale|y jako odwet. Dlatego gdy wymierzone zBo przekracza miar sprawiedliwo[ci podBug oceny czBowieka zagniewanego, ów lituje si wtedy. Dlatego Filozof powiedziaB1474), |e kto si gniewa, w wielu wypadkach lituje si; ten za[ kto nienawidzi kogo[, nigdy nie lituje si nad nim. Natomiast gdy chodzi o nat|enie pragnienia, gniew bardziej wyklucza miBosierdzie ani|eli nienawi[, gdy| odruch gniewu jest gwaBtowniejszy z powodu wikszej zapalczywo[ci ze strony |óBci. Dlatego Pismo [w. w przytoczonym miejscu zaraz dodaje:  zapalczywo[ popdliwego ducha któ| bdzie mógB znie[? 159 2. Jak widzieli[my w osnowie artykuBu, czBowiek rozgniewany po|da zBa jako odwetu, który si komu[ nale|y. Odwet za[ nastpuje przez wymierzenie kary. Kara za[ z istoty swej sprzeciwia si woli, jest przykra i wymierza si j za jak[ win. Dlatego czBowiek rozgniewany pragnie, by ten komu wyrzdza szkod, odczuB ton bolaB i poznaB, |e to jest odwet za wyrzdzon krzywd. Natomiast czBowiek nienawidzcy kogo[ nie dba o ton gdy| po|da dlaD zBa jako zBa. Nie jest za[ prawd, |e to co przykre jest gorsze, gdy| jak mówi Filozof 475), niesprawiedliwo[ i nieroztropno[ to zBe rzeczy, a przecie| nie s przykre tym, którym te wady przysBuguj. 3. To, co powstaje dziki wspóBdziaBaniu wielu przyczyn, tylko wtedy jest trwalsze, gdy przyczyny te posiadaj t sam natur. Lecz jedna przyczyna mo|e by skuteczniejsza ni| wiele innych. Otó| nienawi[ pochodzi z trwalszej przyczyny ni| gniew, który si budzi pod wpBywem jakiego[ zaburzenia psychicznego na skutek doznanej urazy. Natomiast nienawi[ pochodzi od jakiego[ przysposobienia, w którym czBowiek uwa|a, |e to czego nienawidzi jest mu przeciwne i szkodliwe. Poniewa| za[ uczucie prdzej przemija ni| przysposobienie lub sprawno[, dlatego gniew szybciej ga[nie ani|eli nienawi[, chocia| tak|e nienawi[ jest uczuciem, budzcym si pod wpBywem takiego przysposobienia. Dlatego Filozof powiedziaB476), |e nienawi[ jest bardziej nieuleczalna ani|eli gniew. ArtykuB 7 CZY GNIEW ODNOSI SI TYLKO DO TYCH, WZGLDEM KTÓRYCH MAMY KIEROWA SI SPRAWIEDLIWOZCI ? Postawienie problemu. Wydaje si, |e gniew odnosi si nie tylko do tych, wobec których obowizuje sprawiedliwo[, gdy|: 1. Rzeczy nie majce rozumu nie s podmiotem sprawiedliwo[ci, a przecie| bywaj przedmiotem gniewu, np. gdy pisarz pod wpBywem gniewu rzuca pióro, lub jezdziec bije konia. A wic gniew odnosi si nie tylko do tych, wzgldem których obowizuje nas sprawiedliwo[. 2. CzBowiek nie ma sprawiedliwo[ci wzgldem siebie samego i swoich rzeczy, jak zauwa|yB Filozof 477)